کتاب جلال اهل قلم نوشته حسین میرزایی
زندگی آثار و اندیشه های جلال آل احمد این کتاب، در دو بخش تدوین شده است. در بخش اول شرایط اجتماعی در روزگار جوانی «آل احمد» و چگونگی شکل گیری افکار و آثار او بررسی می شود. بخش دوم به انعکاس این افکار در نوشته های «آل احمد»، توجه «آل احمد» به بررسی مسائل اجتماعی ایران و تلاش او برای ارائه راه حلی برای جدال میان «سنت» و «مدرنیسم» و حل به هم ریختگی اجتماعی ناشی از این پدیده اختصاص دارد. نگارنده در این کتاب کوشیده است تصویری از زندگی 'جلال آل احمد 'به دست دهد و کنار آن, آثار و اندیشه او را بررسی نماید .وی مطالب کتاب را در دو بخش فراهم میآورد . بخش اول که 'جلال در مسیر شدن 'نام دارد حاوی این موضوعات است' 'زندگی و آثار', 'زمینههای فکری آل احمد', 'پایگاه و حلقه اجتماعی آل احمد 'و 'بحرانهای اجتماعی عصر آل احمد . 'بخش دوم کتاب نیز که با عنوان 'اندیشههای اجتماعی :به طبع رسیده است این موضوعات را در بردارد' 'رسالت ادبیات در اجتماع', 'غربزدگی', 'روشنفکری', 'زنان', 'مذهب و روحانیت', 'حکومت', 'آموزش و پرورش 'و 'موضوعات دیگر .'نگارنده در مبحث پایانی تحت عنوان 'جمعبندی', خاطر نشان میکند' :جلال آل احمد متفکری است که مهمترین دغدغه او در دوران حیاتش 'بررسی مسائل اجتماعی ایران 'بوده است و انجام این مهم را در قالب داستانها, مقالات و گزارشهای او میتوان به وضوح مشاهده نمود...او رسالت ادبیات را, شناخت و بیان مسائل حیات و زندگی اجتماعی انسانها و ارائه راه حل برای آنها میداند... . آل احمد به جدال 'سنت 'و 'مدرنیسم 'در ایران توجه دارد ;جامعه ایران را دچار به هم ریختگی و 'آنومی 'میداند و به دنبال ارائه راه حلی برای این جدال است . ...آل احمد غربزدگی را مهمترین مسئله اجتماعی ایران عصر خود میداند و درصدد شناخت علل آن (اعم از داخلی و خارجی) است....آل احمد با طرح مسئله 'بازگشت به خویش ـ که شادروان دکتر شریعتی آن را بال و پر بخشید ـ به دنبال هویت تاریخی و اصیل ایرانی است و این هویت تاریخی را تکیهگاه اصلی ما میداند .'...