کتاب شبهای تماشا و گل زرد اثر جمال میرصادقی
نویسنده موفق و کوشا جمال میرصادقی نیز به عنوان نویسندهای رئالیست و متعلق به نسل دوم نویسندگان ایران، در خلال برخی از آثار خود، نظیر رمان درازنای شب و دو داستان کوتاه فاجعه و مطرود از مجموعههای شبهای تماشا و گل زرد و زندگی را به آواز بخوان ، علل و زمینههای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی این مقوله را از خلال روایت داستان با ذکر مؤلفههایی که در بروز و رشد این بحران تأثیر بهسزایی داشتند، بررسی کرده و تصویر دقیقی از شرایط حاکم بر خانوادهها و جامعه در تقابل با این مشکل، ارائه کرده است. وی در اولین رمان خود، درازنای شب، منظومه مفصلی را، از معیارها و مفاهیم اخلاقی خانوادههای سنتی و معتقد به آداب و رسوم مذهبی، توصیف کرده است و در کنار آن به رشد هنجارهای جدید و ادغام آنها با بینش و دیدگاه نسل جوانی که عموماً متعلق به طبقات مرفه و سنتی جامعه بودند و از سختگیریها و تعصبهای شایع در فرهنگ آنها، در تنگنا، محدودیت و فشار بودند، اشاره کرده است و هنجارها و اصول جدید را که محصول تلاقی افکار و فرهنگ ایرانی با دیگر فرهنگها بود، عاملی در جهت کمرنگ شدن برخی سنتها و آیینهای گذشته به شمار آورده و خصوصیت بارز این اوضاع را در فرصت بخشیدن به نسل جوان در بازنگری به دانستهها، شناختهها و به طور کلی جهانبینی آنها معرفی کرده است و آن را راوی روشنی از درونی نشدن ارزشها و ضعف الگوهای صحیح تربیتی قلمداد کرده است.... فهرست از پشت پرده هاي مه فاجعه باران جويبار ته كوچه هاي خلوت ماه چراغ صحرا شب شبي تاريك شبهاي تماشا و گل زرد