گزیده داستانها

کتاب گزیده داستانها اثر اسماعیل فصیح

نمونه جمع شده ۲۵ داستان کوتاه یک زندگی خاک شده حکایت تنهایی و بیگانگیِ مردی است که، با داشتن دو همسر و فرزندان بسیار و زندگی فع٧ال اجتماعی، از حسرتی کشنده و فقدان عشق و خلاقیتِ هنری در رنج و عذاب است. نویسنده، ضمن توصیف حوادث زندگیِ «ارباب حسن» و شرح شیفتگیِ عمیق او به اشعار حافظ و میل سوزانش به خلق اشعار جاودان، به بیان تناقض موجود میان دنیای درونی و موقعیت‌های زندگی او می‌پردازد. پی‌آمدِ این تناقض نوعی احساس سرخوردگی و تنهایی است که در سراسر داستان نمودار است و بعدها، در صحنه احتضار ارباب حسن در رمان دل کور، جلوه‌ای غم‌بار می‌یابد. نویسنده در توصیف زندگی و احساس درونیِ قهرمان در چهار چوب داستانی کوتاه بسیار موفق است و از شیوه بیانیِ متفاوت با سایر آثارش مدد می‌گیرد. استفاده از جملات کوتاه، در بخش اعظم داستان، از ویژگی‌های این شیوه بیان است که شباهت بسیار به «قصه‌گوییِ مادربزرگ» دارد و با فضای داستان منطبق است: جوانک لاغر و اسمش حسن بود. حسن یتیم بود. در خانه ملای دهِ قلعه‌مرغی بزرگ شده بود. تک و تنها بود. قدش بلند بود. دهنش گنده بود. چشمانش پر از زندگی بود. ابروهایش پیوسته و مردانه بود... کم‌کم چیزهایی که مرحله گذران زندگی بود راه زندگی شد. آرزوی زندگیِ شاعری زیر خاکستر رفت. نمک‌کوبی و نمک‌فروشی کسب زندگی شد. پیش از آن که شاعر شود، نمک فروش شد بعضی ها اصن همین طورن . همیشه یک نفر رو میخوان که وختی صبح از خواب بلند می شن واسه ی خاطر اون از خواب بلند شن و زندگی کنن . راه برن . نفس بکشن . اگه خودشون تنها باشن مدام خودشونو گوشه ی اتاق قایم می کنن که مردم نفهمن اونا بیچاره و تنهان و هیچ کس رو ندارن . "دوستت دارم . شوهرش را پی در پی بوسید . و آخر سر بدون آنکه هنوز دستش را رها کند ، به چشمان او خیره ثابت ماند و گفت : متشکرم برای همه چیز ... متشکرم برای این همه عشق و خوشحالی که به زندگی من آوردی ...