در کتاب جالب و آموزنده ی حدیث آرزومندی که با زیرعنوان جستاری در عقلانیت و معنویت منتشر شده است. مجموعه‌ای از مقالات و گفت وگوهای مصطفی ملکیان است که پیش از این یا به عنوان مقاله-گفت وگویی مستقل در نشریه‌ای و روزنامه‌ای منتشر شده است و یا درقالب پیشگفتاری بر کتاب انتشار یافته است. هشت عنوان از 16مقاله به موضوع عقلانیت اختصاص دارد که با عناوینی چون اولویت فلسفه بر دموکراسی»،«فلسفه،بازنگری فهم عرفی»،«وضع نقد و پژوهش در ایران؛ هست‌ها و بایدها» «گستره و مرزهای فلسفه دین»،«ملاک حقانیت هر دین»،«پیش‌فرض‌های اسلامی کردن علوم»،«آنسلم قدیس در جست وجوی خدا یا اثبات وجود خدا؟»، یادداشتی بر اعلامیه 95 ماده‌ای لوتر» بخش دوم کتاب هم به موضوعات حول واژه معنویت اختصاص دارد: «جایگاه ایریس مرداک در اخلاق شناسی روزگار ما»، «تخیل آری، توهم نه»،«در باب ضرورت نقد اخلاقی»،«مسیحیت از نظر سیمون وی»، «عقلانیت، معنویت و روشنفکری»،«معنویت و آزادی»، «طرح‌واره‌ای برای بازیابی جهان‌نگری مولانا و چراغ روشن خاموشی مطالب بخش دوم کتاب به شمار می‌روند. بر اساس گزارش مقدماتی کتاب، عمده مطالب منتشره در این کتاب پیش از این در چند نشریه منتشر شده‌اند.