کتاب ناتان خردمند اثر گوتهولد افرایم لسینگ ترجمه هادی مرتضوی
لسینگ (به آلمانی: Gotthold Ephraim Lessing) (متولد شده در سال ۲۲ ژانویه ۱۷۲۹ - ۱۵ فوریه ۱۷۸۱)، نویسنده، فیلسوف، ناشر و منتقد مشهور ادبی آلمانی و از چهره‌های مهم عصر روشنگری است. نوشته‌ها و نمایشنامه‌های او نقش کلیدی در شکل‌گیری ادبیات آلمانی داشته است. لسینگ را شاعر، نویسنده، و فیلسوفی می‌شناسند که آثارش دو موضوع را در کانون خود دارد: رواداری و انسانیت . سبک ادبی او شوخ و طناز بود. او مخالف جزم اندیشی مذهبی و برداشت خشک از متن انجیل بود. انتشار نظراتش در این باره او را وارد جدالی ادبی با کشیشی هامبورگی کرد. با منع شدن او از ادامه این جدال او نمایشنامه‌ای به نام ناثان (ناتان) خردمند نوشت که در آن به اندیشه رواداری دینی پرداخته است. داستان این نمایشنامه در زمان جنگ‌های صلیبی و در اورشلیم اتفاق می‌افتد، نمایشنامه روایت داستانی است که بین حاکمی مسلمان، بازرگانی یهودی و جنگ‌آوری مسیحی اتفاق می‌افتد. در این داستان لسینگ محبت و دوستی را خود معجزه‌ای می‌داند و بر برابری هر سه دین و عدم برتری یکی بر دیگری تاکید می‌کند ناتان، يک بازرگان ثروتمند يهودي در اورشليم، از سفر طولاني خود به خانه باز‌مي‌گردد و آگاه مي‌شود که همه‌ي زندگي‌اش در يک آتش‌سوزي مهيب ازبين رفته است. داستان در دوران جنگ‌هاي صليبي سوم اتفاق مي‌افتد که مسيحيان و يهوديان و مسلمانان با شدت هر‌چه‌تمام‌تر به جان هم افتاده بودند. موضوع نمايش‌نامه‌ي لسينگ، دعوتي است از اديان سه‌گانه‌ي الهي براي تفاهم بيش‌تر و ترک دشمني ميان آنان.