کتاب نان و آزادی اثر یعقوب رشتچیان
بررسي کردن درمورد فيلم داشتن و نداشتن ساخته هاوارد هاكز داشتن و نداشتن، بيست و هفتمين فيلم هاوارد هاكز، از فيلمهاي پرآوازه (دست كم به اندازه رود سرخ و ريو براوو) و بسيار ناشناخته شده او نيست. بسياري از سينما دوستان (به ويژه جوانترها) كه هاكز را مي شناسند و چند فيلمي هم از كارهاي او را ديده اند، شايد آشنايي چنداني با اين فيلم نداشته باشند. داشتن و نداشتن، از ديدگاه ارزشهاي سينماتوگرافيك و هنري نيز، در ترازي پايين تر از شاهكارهايي چون صورت زخمي، تنها فرشته ها بال دارند، ريو براوو و... جاي دارد. براي نمونه، جيمز موناكو، در راهنماي فيلم خود، در برابر پنج ستاره اي كه به شاهكارهايي مانند رود سرخ داده، داشتن و نداشتن، را با چهار ستاره، فيلمي بسيار خوب ارزيابي كرده است. با اين همه، براي شناخت سينماي هاكز و ويژگيهاي درونمايه اي و ساختاري و كالبدي آن، داشتن و نداشتن يك فيلم نمونه اي و شايسته است.