کتاب تصوف و تشیع اسم عمومی همه ی فرقه هائی است که قائل به امامت و خلافت بلافصل حضرت علی امیرالمؤمنین پس از پیامبر بوده و اعتقاد دارند امامت از اولاد وی خارج نمی شود، تمامی فرقه های شیعی معتقدند به وجود تعیین و تنصیص امام از جانب خدا و پیامبر لکن امامیه اثنی عشریه معتقد به امامت ائمه دوازده گانه از حضرت علی امیرالمؤمنین تا حجة ابن الحسن العسکری می باشند که اکثریت شیعه را تشکیل می دهند. از همین موضوع می توان دوگانگی عرفان و تصوف را به خوبی احساس کرد تمایل به باطن و باطن گرائی و آشنائی واقعی دور از هر خیال و وهم با اسرار و معارف درونی از طریق فقط و فقط تعالیم خاصه ائمه اطهار و اعتقاد به ولایت دانست بی خصوصیاتی که کلمه شیعی را به عرفان معنای عام کلمه پیوند می دهد. در این صورت چون تشیع بالذات و به خودی خود راه آشنائی به اسراری است، پس محیط شیعه، محیط تعلیم اسرار و معارف بوده و شیعه با عقیده ی خاصی که نسبت به امامان معصوم علیهم السلام دارد، این تعالیم را از آنان اخذ کرده است. پس علم باطن شریعت از ناحیه مقدسه حضرت ختمی مرتبت صلوات الله علیه فقط و فقط به امامان منتقل شده است. ...در پی ابوهاشم کوفی نخستین کسی که به نام صوفی خوانده شد، طبقه نخست، نمایندگان تصوف، همان سران صوفیه به شمار می روند که از اواخر قرن دوم و اوائل قرن سوم می زیسته اند و تفکر آنان زیربنای اعتقادی تصوف را در اسلام ریخته است. همان طور که متون تصوف خبر می دهند اینان که صوفیان اولیه اند از ائمه آل بیت علیهم السلام راه جدا کرده، طریق اعتقادی و فقهی غیر ائمه طاهرین علیهم السلام را دنبال کرده اند، چنان که نیکلسون مستشرق انگلیسی از صوفی معروف خواجه عبدالله انصاری نقل می کند که او گفته است: «از میان دو هزار صوفی که شناخته ام تنها دو تن از آنها شیعه اند».