در کتاب خوشبختی از دیدگاه اسلام بر پایه و اساس تفکرات انسان و دستگاه فکری و اندیشه ای او تعریف می شود. انسان براساس جهان بینی و فلسفه و نظام اعتقاداتی که دارد کمالی را برای خودش در نظر می گیرد و به سمت کمال حرکت می کند و خوشبختی در حقیقت به معنای رسیدن به آن کمال مطلوب است. دستگاه های فکری و نظام های فلسفی در عالم متفاوت هستند و هر جامعه و ملتی برای خود نظام باورها و عقیده خاصی دارد و نظام عقیدتی هم مشتمل بر انسان شناسی خاصی است، یعنی هر دستگاه فکری، انسان شناسی محسوس به خودش دارد. هر فردی براساس انسان شناسی که در مجموعه نظام فکری خود تعریف می کند برای خود هدف و کمالی را مطلوب می داند و به سمت آن کمال حرکت و تلاش می کند و هر چقدر که به سمت کمال مطلوب نزدیکتر شود احساس خوشبختی بیشتری خواهد داشت. در واقع خوشبختی، ترجمه «سعادت» است و انسان سعید یعنی انسان خوشبخت. بحث سعادت در کنار بحث «کمال» از قدیم الایام در کتابهای فلسفی اسلامی و فلسفه ایرانی و عرفان ایرانی و اسلامی مطرح بوده است، حتی پیش از اسلام بحث سعادت و کمال در آثار سقراط، افلاطون، ارسطو آمده است. بحث سعادت و کمال یک بحث فلسفی انسانی است که به قدمت تاریخ انسان بر می گردد. در روایات اسلامی، بحث سعادت و شقاوت در کنار هم آمده است؛ اینکه چه انسانهایی سعید و چه انسانهایی شقی هستند. بحث کمال و کمال طلبی مطرح بوده است و در ادبیات عرفانی و شعری ما هم در آثار مولانا، حافظ، سعدی و ... فراوان مطرح شده است چون ریشه فطری انسانی دارد و از انسان جدا نیست. واژه خوشبختى در لغت، به معناى سعادت و خوش طالعى است. در مورد راههاى رسیدن به خوشبختى، دیدگاههاى متفاوتى وجود دارد. مفهوم سعادت در همه نظام ها، اسلامی یا غیر اسلامی، یک مفهوم مقایسه ای است و به معنی دوام لذت و یا دوام نسبی لذت است و حتی مکاتب مادی نیز در زمینه سعادت دنیوی همین تفسیر را دارند. از این رو مثلاً به کسی که از مواد مخدر استفاده می کند و در دفعات نخستین از مصرف آن لذت فوق العاده می برد، در هیچ مکتبی حتی مکتبهای مادی گفته نمی شود که او «سعادتمند» است؛ زیرا، در ورای این لذتها و در باطن این احساسات و ادراکات لذتبخش، بدبختیها و سیه روزی های بسیار وجود دارد. یکى از دانشمندان غربى مى گوید: یکى از بزرگان گذشته 288 عقیده مختلف را درباره خوشبختى، نقل مى کند که تمام این عقاید را فیلسوفان و بزرگان جهان، اظهار داشته اند و هر یک از آنها براى وصول به خوشبختى راه متفاوتى را نشان داده اند.