اندیشه سیاسی از يونان باستان تا به امروز بستر دو بخش از پرسش ها و پاسخ‌ها بوده است. نخست، چگونگی به وجود آمدن یک حکومت، چرایی پیروی مردمان از آن و کارکردهای حکومت و دیگر آن كه، هدف‌گذاری حکومت و سازمان‌دهی آن برای دستیابی به این هدف‌ها چگونه باید باشد. از آغاز شكل‌گيري حكومت اسلامي از دوره پيامبر اسلام ص تا به امروز، جهان اسلام شاهد تحول و تطور گونه‌هاي مختلف حكومت‌هاي اسلامي بوده است. بر اساس مباني شكل‌گيري و اهداف و سازمان‌دهي و كاركردهاي اين حكومت‌ها از جنبه نظري متن حاضر سعی دارد با ارائه مبانی فلسفی، فقهی، روش‌شناسانه، کلامی، قرآنی و روایی از یک طرف، و طرح مهم‌ترین و اصلی‌ترین مسائل حوزه اندیشه سیاسی از طرف دیگر، زمینه فهم هرچه بهتر انديشه سياسي را در حوزه اسلامي فراهم آورد. ..انسان ٬ جانداري سياسي است و براي راه بردن خود و همنوعان خود به قوانين اساسي ٬ مدني و سياسي نيازمند است. به قول يكي از دانشوران «اگر آدمي تنها در جزيره اي مي زيست نيازي به قانون نداشت ٬ و مي توانست هرطور كه دلخواه اوست بي آنكه از تعدي به حقوق ديگران ترسي داشته باشد رفتار كند ؛ اما به احتمال زياد ٬ اگر در همان جزيره دو تن بودند ٬ اصول و قواعد يا شيوه هايي براي رفتار برمي نهادند ٬ تا بر اساس آنها با همديگر چنان رابطه اي داشته باشند كه بتوانند زندگاني خود را ادامه بدهند