با رویکرد فقهی و اخلاقی... هدف از نوشتن این رساله بیان کردن مفهوم ظلم در قرآن با رویکرد فقهی و اخلاقی است و هرگونه «انحراف از فطرت الهی در عقیده و عمل و اخلاق» را شامل می‌شود و آثار فقهی بر همه آن انحرافات مترتب می‌گردد. حدود یک دهم آیات قرآن به صورت مستقیم و غیر مستقیم به موضوع ظلم مربوط می‌شود، به گونه‌ای که بیش از 350 آیه به صراحت بحث ظلم را بیان می‌کند. در نوشتار حاضر، انسان از دیدگاه قرآن موظف معرفی شده است و تکالیفی را بر عهده دارد و باید حقوقی را رعایت نماید که آن حقوق متعلق به خدا و بندگان او و خود انسان است و در صورت رعایت نکردن هر کدام از حقوق مذکور انسان گرفتار ظلم خواهد شد؛ و اما حق خداوند بر انسان این است که او را بشناسد و در محضرش خالصانه بندگی نماید و از هر گونه کفر و شرک نظری و عملی دوری نماید و اوامر او را اطاعت نموده و گناهی را نیز مرتکب نشود؛ و حق دیگری که خداوند بر انسان واجب نموده، حق الناس است که می‌بایست به ترتیب اولویت قرابت مورد توجه قرار گیرد که آن عبارت است از حق والدین، حق همسر، حق فرزندان و حق مردمی که به نوعی انسان با آن‌ها ارتباط دارد؛ لذا باید حقوق اقربا را به صورت خاص و ویژه رعایت نماید و نسبت به عموم مردم نیز گفتار و رفتار عادلانه داشته باشد و در روابط اجتماعی از برخوردهای ظالمانه‌ای چون فخرفروشی و تمسخر و غیبت و سوءظن و تجسس و کم فروشی و...اجتناب نماید؛ و آخرین حق، حق النفس است که اگر رعایت نشود انسان گرفتار ظلم به خویشتن می‌شود و از مصادیق مهم ظلم به خویشتن ترک واجبات و ارتکاب محرمات و معاصی و تعدی از حدود خداوند است. البته ظلم به خدا و ظلم به مردم نیز در نهایت به ظلم به خویشتن منجر می‌شود، زیرا زیان کننده اصلی شخص ظالم است که با ستم پیشگی، وجود خویش را تباه می‌کند. علاوه بر رعایت حقوق سه‌گانه مذکور، انسان در مقابل ظلم دیگران نیز نباید بی تفاوت باشد، بلکه مکلف است ظلم را از خود و دیگران دفع نماید و اگر خود نیز گرفتار ظلمی شد آن را جبران نماید؛ و سپس آثار ظلم در دنیا از لحاظ فردی و اجتماعی و در آخرت آثار روحی و جسمی آن بررسی می‌شود؛ و همچنین ظلم با نگاه فقهی که بیشتر به اعمال جوارحی مربوط می‌شود، می‌پردازد و بعد ظلم اخلاقی و افراط و تفریط در تمایلات نفسانی از دیدگاه قرآن بررسی می‌شود؛ و در آخر تأثیر متقابل فقه (قصاص، دیات و...) و اخلاق (عفو، صبر و...) در موضوع ظلم مورد بحث قرار می‌گیرد. به عبارت دیگر شناخت حقوق و تکالیف موضوعه الهی و رعایت تمامی حدودی که خداوند در قالب اوامر و نواهی مشخص فرموده، انسان را از سقوط در ورطه ظلم نجات می‌بخشد و سعادت دنیا و آخرت را برای انسان به ارمغان می‌آورد، و نیز اگر حقوق و تکالیف و حدود الهی در تمامی ابعادش اعم از فردی و اعتقادی و یا در بعد اخلاقی و اجتماعی رعایت نشود آثار زیان‌بار و مخربش انسان را گرفتار شقاوت در دنیا و عذاب اخروی خواهد نمود؛ لذا راه سعادت و «نجات از ظلم و ستم» کسب «فضایل اخلاقی» از طریق عمل نمودن به شریعت و «فقه اسلامی» می‌باشد.