دانلود کتاب طغیان نایبیان در جریان انقلاب مشروطیت ایران اثر محمدرضا خسروی به اهتمام علی دهباشی
این طغیان در عصر خود اهمیت اجتماعی بسیار داشت، و انبوهی از مردم ایران به عنوان موافق یا مخالف درباره آن به بحث و داوری می پرداختند. از دیدگاه مخالفان که بیشتر به طبقات بالای جامعه تعلق دارند تایییان گروه بزرگی از «یاغیان يا ومتجاسران» یا «اشرار» با حتی در اهزنان» بودند که از سر شیطنت ذاتی یا برای کسب جاه و مال و شهرت به رهبری نایب حسین و طایفه او و مخصوصاً فرزند معروفش یار ماشاء الله بر دولت قاجار یاغی شدند و با جنگ ها و غارت گری های خود امنیت شهرها و روستاهای حاشیه کویر را از میان بردند و پس از برقراری نظام مشروطیت، با آن در افتادند و در مواردی با انگلیس و روسیه تزاری و آلمان و عثمانی همکاری کردند و سرانجام بالتدبير رئيس الوزراء وثوق الدوله به کیفر و میدند.
اما از دیدگاه موافقان که بیشتر از مردم ساده اند طایفه تایی که شاخه ای از ایل ار بیرانوند بود و به وسیله نادرشاه افشار در اواسط سده دوازدهم قمری از لرستان به کاشان تبعید شده در اواخر سده سیزدهم براثر مظالم دولتیان، سر به طفیان برداشت و به اقتضای تمایل خود به عیاری و جنبش اتحاد اسلامی، به یاری سایر مردم به صورت حلقه با فرقه ای مبارز در آمد و علیه طبقات حاکم ایران و امیر الرسم حامی آنها جنگید و سپس به پیروی از جناح تندرو انقلاب مشروطیت ایران، به سلطه مشروطه خواهان محافظه کار تمکین نکرد و در آغاز جنگ جهانی اول به هدایت مبارزان مردمی چون حاج آقانور الله الله الاسلام و سید حسن مدرس دعوت کمیته دفاع ملی را پذیرفت و در قیام رهایی ملی که با همکاری عثمانی و آلمان علیه انگلیس و روسیه تزاری برپا شده شرکت کرد و آنگاه از ساوه تا قصر شیرین در کنار سایر واحدهای قیام رهایی علیه پیشتازی سپاهیان روسیه به مدافعه پرداخت، ولی به سبب این دگناهه و نیز به سبب دگناه مخالفت با پیمانی که انگلیس برای قبضه کردن ایرانند با وثوق الدوله بسته بود، با توطئه مشترك كابينه ولوق الدوله و حامیان انگلیسی آن، در معرض قتل عام قرار گرفت با آن که وفاع و ستایش تعصب آمیز موافقان ناییان با حمله و نکوهش عرض آلود مخالفان آنان ناسازگار است هر دو طرف در مورد برخی از حقایق طفیان ناییان همداستان اند و مکمل یکدیگر به شمار می روند.
مطابق گفته مخالمان، تاییان در عصر سلطنت ناصر الدین قاجار بر دولت یاخی شدند و البته این باغی گری آنهم در جامعه ای که مردم کشی و چپاول شیره دیرینه شاهان و اشراف و وابستگان آنان بود، از جنگ و غارت برکنار نمانده و در نتیجه آرامش جامعه که بر اساس مصالح طبقات حاکم استوار بود برهم خورده و خار جهان هم برای تأمین منافع خود اور جلب دوستی باخیان نایبی کوشیدند. اما مطابق انتظار موافقان باید گفت که طافیان تایی در جریان طلبان خرود با جنبشهای اجتماعی مردم ایران آشنا و هماهنگ شدند و در راه جنبش اتحاد اسلامی و جناح تندرو انقلاب مشروطیت ایران تلاش ورزیدند، در قیام رهایی ملت ایران که معروف به «مهاجرت است، شرکت کردند و در نتیجه، با همکاری آلمان و عثمانی علیه امپریالیسم انگلیس و روسیه جنگیدند و به کیفر این و گناهی به دست حکومت وثوق الدوله در هم شکستند.
با این وصف اکثر تاریخ نویسان رسمی ایرانی که در واقع وقایع نگارانی ساده پیش نبوده اند، بدون اعتنا به دیدگاه موافقان فقط دیدگاه مخالفان را مورد تاکید قرار داده اند. در جامع تعارف در عین وحدت، دستخوش کثرت بوده است و مخصوصامیان بخش فرازین و فرودین آن ناسازگاری وجود داشته است. البته بخش فرازین با طبقات حاکم بوسیله حکومتها نظمی موافق مصالح خود، بر جامعه تحمیل کرده است. اما بخش فرودین با طبقات محکوم چنین نظمی را محل مصالح خود یافته و در هر مجالی از آن سر پیچیده است.
از این دو بخش فرارین از سویی با وسایل گوناگون در نابودی و تخطئه نظم دکنان همت گمارده است و از سویی دیگر کوشیده است تا با مغزشویی با دزدیدن شعور مردم، آنان را از مصالح خود غافل گرداند و به قبول ایدئولوژی هایی که نظم مطلوب طبقات بالا را تأئید، و هرگونه نظم شکنی را تقبیح می کند، را دارد.
تاریخ نویسان اکثرا مانند سایر کارگردانان فرهنگی جامعه با اصالتاً به طبقات بالا تعلق داشته اند یا به امید خود در خدمت آنها به سر برده اند و یا به اقتضای تسلط علمی و فکری طبقات بالا، ماشین وار در قالب سنتهای طبقات بالا اندیشه کردهاند.
از این رو اینان همواره مخصوصاً هنگامی که میان طبقات جامعه تضار آشکار بر قرار شده و به قول براری مومی با دومین در جنگاه بوده است، به فراخور انتظارات طبقات بالاء بالنشر الكاذيب و تحریف واقعیتها و خلط مبحث و مغالطه های دیگر، به قلب حقایق پرداخته اند. به این معنی که نمتنها بر اثر ضعف حافظه و کمی دقت و کج فهمی و تلقین پذیری و خیال بافی بلکه همدا د به جای نقد استاد، بر منابع سمت یا متکران دولت پست و شایعه س متن یار - تبدیل عکس به متن فارسی, ازی های بانک دیگر تکیه زده اند کثیری از حقایق را نادیده گرفته اند، در بسیاری از حقایقی دست برده اند و آنها را کم باز یاد کرده اند.
خبرهای دروغین ساخته اند، دلیل تراشی و تهیج عاطفی را جانشین استدلال صحیح گردانیده اند و بی محابا از مقدمات معدود - چه معتبر و چه بی اعتبار نتایج غیر منطقی نا موجه گرفته اند. در جامعه پر اختناق پیشین ما، دولتیان و اشراف هر محل، حوادث اجتماعی را همواره مطابق برداشت و مصلحت خود، با نامه و تلگراف به مراکز قدرت دولتی گزارش داده و در صورت لزوم به نام مردم شکایت نامه و دادخواست تسلیم مراکز قدرت کرده اند.
حکومتها مخصوصاً حکومت مرکزی هم آنچه از این اطلاعات را موافق مصالح نمود دانسته اند، به قصد فریفتن با ترساندن مردم، به صورت اعلامیه و حکمرسمی باخبر و مقاله غیر رسمی در جراید بهویژه جراید مزدور خود و اشراف انتشار داده اند مطالب انتشار یافته به نوبه خود در مذاکرات و مكانات طبقات بالا منعکس شده اند .
آن گاه سفارت های خارجی مخصوصاً سفارت های دولتهای بزرگ امپریالیست که می بایست دولتهای خود را از اوضاع ایران آگاه گرداننده کمابیشی همان مطالب را همراه با خبرهای جاسوسان خود با نامه با تلگراف به مراکز خود ارسال داشته اند. سپس خاطره نویسان و وقایع نویسان و حتی تاریخ نویسان داخلی و سفر نامه پردازان خارجی بر اساس نوشته های جراید و گفته ها و نامه های طبقات بالا و شکایت نامه های روا با ناروا دست به قلم برده اند .
بنابراین به حق باید انتظار داشت که تاریخ متون ایران صرفا برداشت احب آمیز طبقات بالا از رویدادهای تاریخی ایران باشد و بخش بزرگی از کارنامه ایرانیان که مربوط به زندگانی مردم ساده و مخصوصا سر کشی های آنان است.
اصلا به روی کافه نیامده باشند. بیشتر تاریخ نویسان ایرانی براثر تعصبات خود و انتظارات طبقات بالا، جنبشهای معاصر خود را که عملا برای طبقات بالاخطر داشته اند، اگر یک سره نادیده نگرفته باشند، دست کم تخطاه و محکوم کرده اند.